این دانشگاه، در پی فرمان تاریخی ۶ فروردین ماه ۱۳۶۵آیتالله خمینی مبنی بر لزوم رسیدگی به امور فرهنگی و تحصیلی فرزندان شهدا، آزادگان، مفقودان و جانبازان انقلاب اسلامی وجنگ تحمیلی برای ایجاد عرصه آموزشی و تحقیقاتی لازم در سطح عالی، در مهرماه ۱۳۶۹، با پذیرش ۱۶۵ نفر دانشجو در ۷ رشته تحصیلی (پرستاری، مامایی، علوم تربیتی، علوم اجتماعی، روانشناسی، ریاضی و نقاشی) فعالیت خود را آغاز کرد. دانشگاه دولتی شاهد اکنون با ظرفیت بیش از ۱۱۰۰۰ نفر در ۱۲۸ رشته دانشجو میپذیرد.
هیئت امناء دانشگاه
بر اساس اساسنامه دانشگاه شاهد هیات امناء این دانشگاه متشکل از ۸ نفر از شخصیت های کشوری و اعضای هیات علمی دانشگاه است. این افراد عبارتند از:
- رئیس جمهور
- رئیس بنیاد شهید انقلاب اسلامی
- وزیر علوم، تحقیقات و فناوری
- وزیر بهداشت درمان وآموزش پزشکی
- وزیر آموزش و پرورش
- دو نفر از اعضاء هیات علمی در مرتبه استادیاری و بالاتر با حداقل سه سال سابقه کار آموزشی که یکی از آنان به پیشنهاد وزیر بهداشت و دیگری به پیشنهاد وزیر علوم و پس از تایید شورای عالی انقلاب فرهنگی انتخاب می شوند.
- یکی از شخصیت های فرهنگی به پیشنهاد رئیس بنیاد شهید انقلاب اسلامی و تاییدشورای عالی انقلاب فرهنگی
- رئیس دانشگاه
تفسیر آرم دانشگاه
محراب سبز که پیش از کتاب قرار گرفته است، نشان دهنده تزکیه قبل از تعلم است و به تنهایی هنر و معماری اصیل و ارزشمند اسلامی (فرهنگ پرستش) را تداعی میکند.
کتاب نشانه علم ومعرفت و فضای دانشگاهی، علمی و فرهنگی است و رنگ سرخ آن نشان گر فرهنگ شهادت و مصداق "مدادالعلماء افضل من دماءالشهداء" است. از سوی دیگر کتاب در سایه محراب قرار دارد بدین معنی است که کسب علم و معرفت تحتالشعاع تزکیه و پرستش و دوشادوش آن است.
محراب سرخ نشان گر تزکیه در تداوم تعلیم تا سرحد شهادت است.
دو گوشه کتاب همراه راس محراب تشکیل دهنده گل لاله ای است که سمبل فرهنگ شهادت است.
تلفیق دو محراب سبز و سرخ با توجه به زمینه سپید آن، پرچم سه رنگنظام جمهوری اسلامیرا تشکیل می دهد.
دانشکدهها
در حال حاضر بالغ بر ۶۰۰۰ دانشجو در ۱۰۲ رشته (۱۳ رشته در مقطع دکتری تخصصی، دو رشته در مقطع دکتری حرفهای، ۶۱ رشته درکارشناسی ارشدو ۲۶ رشته در مقطع کارشناسی) در ۸ دانشکده: پزشکی، دندانپزشکی، پرستاری و مامایی، علوم انسانی، علوم پایه، فنی و مهندسی،علوم کشاورزیو هنر و یک مرکز آموزشهای غیر حضوری به فعالیت خود ادامه میدهد.
رتبه جهانی
رده بندی دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی در جهان که سالانه از طریق برخی مراکز معتبر مانند موسسه رده بندی سایماگو SRI وابسته به مرکز اسناد علمی Elsevier شاخص مناسبی است تا وضعیت دانشگاه ها و موسسات تحقیقاتی کشور را بررسی نموده و از پیشرفت در عالم دانش و فناوری اطلاع یابیم. در آمار رتبه بندی مربوط به سال 2010 میلادی ، 36 مرکز دانشگاهی و پژوهشی در میان 2800 دانشگاه برتر جهان وجود دارند که اگر چه تا جایگاه کشورهای بالای جدول مانند چین، آمریکا، آلمان، انگلستان و ژاپن راه بسیاری مانده است. در این رده بندی دانشگاه شاهد دررتبه 36 ایران و رتبه 2793 جهان ایستاد.
توضیحات تکمیلی
دانشگاه شاهد همچون دانشگاه های تربیت مدرس و... یک دانشگاه جامع است. بدین معنی که این دانشگاه متولی آموزش دانشجویان در رشته های وابسته به وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی و وزارت علوم ، تحقیقات و فناوری است . علیرغم اینکه این دانشگاه به عنوان یک دانشگاهغیر انتفاعیدرشورای انقلابفرهنگی به ثبت رسیده ،اما برای دانشجویان هردو گروه آموزشی بهداشت و علوم ازقوانین دانشجویان دانشگاه های دولتی وزارتین استفاده می شود.
یعنی علیرغم ثبت این دانشگاه به عنوان یک دانشگاه غیرانتفاعی، این دانشگاه در حوزه دانشجویی کاملاً دولتی است . با این تفاوت که متقاضیان ورود به دانشگاه علاوه بر شرکت در آزمون های سراسری کارشناسی، کارشناسی ارشدیادکتری تخصصیمی بایست در گزینش دانشگاه شاهد(بررسی صلاحیت عمومی) شرکت و در این گزینش قبول شوند.
دانشکده علوم پایه
دانشکده علوم پایه ،فعالیت رسمی خود را از سال 1369 با هدف تربیت نیروهای متعهد و متخصص در گروه ریاضی برابر مجوز وزارت علوم تحقیقات و فناوری آغاز نموده و با تشکیل گروه زیست شناسی در سال 1372 و گروه فیزیک در سال 1379 فعالیت خود را در مقطع کارشناسی گسترش داد . بعلاوه از سال 1385 با پذیرش دانشجو در رشته ریاضی کاربردی و علوم جانوری گرایش فیزیولوژی در مقطع کارشناسی ارشد و در سال 1387 با پذیرش دانشجو در رشته میکروبیولوژی در مقطع دکترا فعالیت خود را افزایش داد. این دانشکده تاکنون 22 دوره دانشجو از طریق سازمان سنجش و آموزش کشور پذیرفته و17 دوره فارغ التحصیل داشته است.
دانشکده فنی و مهندسی
دانشکده فنی و مهندسی فعالیت خود را از سال 1373 با هدف تربیت نیروهای متخصص و متعهد مورد نیاز کشور پس از اخذ مجوز از وزارت علوم، تحقیقات و فناوری آغاز و در حال حاضر در رشته های زیر فعالیت مینماید:
- مهندسی برق (الکترونیک، مخابرات، قدرت و کنترل) در مقاطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری
- مهندسی کامپیوتر در مقاطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری
- مهندسی پزشکی بالینی (بیوالکتریک) در مقاطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری
- مهندسی صنایع در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری
- مهندسی عمران در مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد
دانشکده علوم کشاورزی
این دانشکده در سال ۱۳۷۰ تاسیس وهم اکنون در رشتههای مهندسی کشاورزی در مقطع کارشناسی با گرایش: زراعت واصلاح نباتات، علوم باغبانی، گیاهپزشکی و خاکشناسی و در مقطع کارشناسی ارشد در رشته زراعت، حشره شناسی و بیوتکنولوژی کشاورزی با پذیرش دانشجو فعالیت مینماید. این دانشکده از نطر علمی در سطح بالایی است و جز ۳ دانشکده برتر کشاورزی ایران است. تنها دانشکدهای در دانشگاه شاهد است که دانشجوی کارشناسی از سال ۱۳۹۰ به بعد نمیگیرد و فقط به تربیت دانشجویان کارشناسی ارشد میپردازد. اولین مرکز تحقیقات گیاهان دارویی ایران هم در این داشکدهاست و در سال بعد هم رشتههای گیاهان دارویی و اکولوژِی کشاورزی و بیماری شناسی به رشتههای ارشد افزوده میشود.
دانشکده علوم انسانی
دانشکده علوم انسانی از سال 1369 با هدف تربیت کارشناس در رشته های علوم انسانی برابر مجوز وزارت علوم، تحقیقات و فناوری فعالیت رسمی خود را آغاز نمود و تاکنون 19 دوره دانشجو از طریق سازمان سنجش و آموزش کشور پذیرفته و 15 دوره فارغ التحصیل داشته است دوره آموزشی این دانشکده 4 سال بوده و حدود 2000 نفر دانشجو در سال تحصیلی 87-88 در رشته های روانشناسی بالینی، علوم تربیتی، حقوق، کتابداری و اطلاع رسانی، الهیات و معارف اسلامی (با گرایش فلسفه و حکمت اسلامی ، فقه حقوق اسلامی و علوم قرآن و حدیث)، مدیریت (باگرایش بازرگانی و صنعتی)، علوم اجتماعی (گرایشهای خدمات اجتماعی و پژوهشگری اجتماعی)، علوم سیاسی و تربیت بدنی مشغول به تحصیل می باشند و گروه های دروس عمومی زبان انگلیسی، معارف اسلامی ، زبان فارسی و تربیت بدنی دانشکده مسئولیت ارائه دروس مربوطه را به کل دانشجویان دانشگاه بر عهده دارند.
همچنین این دانشکده در مقطع کارشناسی ارشد روزانه و شبانه در رشته های روانشناسی بالینی، مدیریت بازرگانی (گرایش های بازاریابی بین المللی و مالی)، مدیریت دولتی، علوم تربیتی (گرایش هایی تاریخ و فلسفه آموزش و پرورش، برنامه ریزی آموزشی و برنامه ریزی درسی)، جامعه شناسی، حقوق خصوصی و جامعه شناسی انقلاب اسلامی دانشجو می پذیرد. در مقطع دکتری نیز دوره دکتری روانشناسی بالینی در دانشکده علوم انسانی دایر شده است.
- گروه های آموزشی دانشکده
- گروه کتابداری و اطلاع رسانی
- گروه حقوق
- گروه الهیات
- گروه علوم سیاسی و جامعه شناسی انقلاب اسلامی گروه علوم تربیتی
- گروه علوم اجتماعی
- گروه زبان انگلیسی
- گروه ادبیات فارسی
- گروه تربیت بدنی
- گروه معارف اسلامی
- گروه روانشناسی
دانشکده پرستاری و مامائی
دانشکده پرستاری و مامایی دانشگاه شاهد فعالیت رسمی خود را از سال ۱۳۶۹ با هدف تربیت کارشناس در زمینه پرستاری و مامایی برابر مجوز وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی آغاز نمود و تاکنون ۱۶ دوره دانشجو از طریق سازمان سنجش و آموزش کشور پذیرفته و ۱۲ دوره فارغ التحصیل داشتهاست. دوره آموزشی این دانشکده ۸ نیمسال است که تعداد دانش آموختگان آن تاکنون ۵۸۶ نفر میباشد.
دانشکده هنر
دانشکده هنر دانشگاه شاهد از سال ۱۳۶۹ برابر مجوز وزارت علوم، تحقیقات و فناوری از طریق سازمان سنجش و آموزش کشور فعالیت خودرا باهدف تربیت کارشناس متخصص و متعهد مورد نیاز جامعه فرهنگی کشور با سیاست شناسایی و تجزیه و تحلیل هنر ایرانی اسلامی آغاز نمود و تاکنون ۱۵ دوره دانشجو پذیرش و ۱۲ دوره فارغ التحصیل نمودهاست. تعداد دانشجویان در حال حاضر حدود ۴۵۰ نفر میباشد. همچنین درحدود ۲۵% از فارغ التحصیلان این دانشکده در مقطع کارشناسی ارشد سایر دانشگاهها پذیرفته شدهاند. رشتههای موجود در مقطع کارشناسی عبارتند از: نقاشی – کتابت و نگارگری و ارتباط تصویری رشتههای موجود در مقطع کارشناسی عبارتند از: نقاشی – پژوهش هنر – تصویر سازی و ارتباط تصویری
دانشکده پزشکی
دانشکده پزشکی دانشگاه شاهد از سال ۱۳۷۱ با هدف تربیت پزشک عمومی برابر مجوز وزارت بهداشت درمان وآموزش پزشکی با پذیرش ۴۸ دانشجو فعالیت خود را آغاز نمود. در حال حاضر ۳۱۱ دانشجوی پزشکی در مقاطع علوم پایه و بالینی و۲۵دانشجو دردوره تحصیلات تکمیلی دررشتههای کارشناسی ارشد اقتصاد بهداشت، میکروبیولوژی، فیزیولوژی وایمونولوژی و۲۶ دانشجودر رشته پی اچ دی طب سنتی مشغول به مشغول به تحصیل میباشند. تا شهریور سال نود،۴۱۹ دانشجودر مقطع دکترای حرفهای پزشکی و۲۸ دانشجو در مقطع کارشناسی ارشد دانش آموخته شدهاند. تاکنون۱۴۹ نفراز دانش آموختگان این دانشکده درآزمون پذیرش دستیارتخصصی وتحصیلات تکمیلی پذیرفته شده اند(۱۴۰ دانشجو درآزمون دستیارتخصصی و ۹دانشجو در مقطع PhD).دانشکده دارای یک مرکز آموزشی درمانی شهید مصطفی خمینی میباشد.
دانشکده دندانپزشکی
دانشکده دندانپزشکی دانشگاه شاهد فعالیت رسمی خود را از سال ۱۳۷۰ به منظور تربیت دانشجویان دندانپزشک در زمینه پیشگیری و درمان بیماریهای دهان و دندان در مقطع دکترای حرفهای برابر مجوز وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکی آغاز نموده و تا کنون ۱۸ دوره دانشجو از طریق سازمان سنجش و آموزش پزشکی کشور پذیرفته و ۱۲ دوره دانش آموخته داشتهاست. دوره آموزشی این دانشکده ۶ سال بوده و تعداد دانشجویان آن تا سال تحصیلی ۸۸-۸۷ حدود ۱۹۷ نفر میباشد که از تعدادفوق ۴۰ نفر در مقطع علوم پایه و ۱۵۷ نفر در کلینیکها و پری کلینیکهای دانشکده مشغول تحصیل میباشند و تا کنون تعداد ۳۹۰ نفر دانش آموخته داشتهاست.
تعداد ۳۱ نفر دانشجو در رشتههایهای تخصصی دندانپزشکی در دانشگاههای سراسری کشور پذیرفته شدهاند. همچنین همایشهای متعدد دانشجویی در رشته دندانپزشکی توسط این دانشکده برگزار شدهاست.
در حال حاضر با توجه به سابقه و کیفیت مناسب آموزشی این دانشکده دانشجویان با رتبههای بسیار خوب قادر به ورود به این دانشکده میباشند. بطور معمول از هر دو نفر فارغ التحصیل علاقمند به ورود به دورههای تخصصی یکنفر در آزمون سراسری دورههای تخصصی پذیرفته شدهاست. بر اساس ارزیابیهای انجام گرفته در آموزش نظری و عملی فارغ التحصیلان این دانشکده جزء دندانپزشکان ماهر و برتر کشور میباشند که در مؤسسات داخلی و خارجی بخوبی به ارائه خدمات علمی مشغول هستند.
در حال حاضر این دانشکده در ۷ رشته تخصصی بیماریهای دهان، اطفال و ترمیمی، ارتودنسی، پریودنتولوژی، اندودانتیکز و پروتزهای دندانی مشغول به تربیت دانشجویان دوره تخصصی میباشد.
دانشکده طب ایرانی
با تلاش مسئولان دانشگاه شاهد و دانشکده پزشکی و با توجه به سوابق علمی و پژوهشی اعضای هیئت علمی این دانشکده، برای نخستینبار در کشور، گروه طب سنتی ایرانی در دانشکده پزشکی دانشگاه شاهد در سال 1386 شکل گرفت؛ و در سال 1402، دانشکده طب ایرانی تاسیس گردید.