خبر

خبرنگار «روابط عمومی» دانشگاه، گفت و گویی را با اعضای گروه رباتیک امید دانشگاه انجام داده اند.

متن گفت‌وگو بدین شرح می‌باشد:

گروه رباتیک امید از چه زمانی و چگونه تشکیل شد؟

 گروه رباتیک امید از سال 86 در قالب یک گروه دانشگاهی با محوریت دانشکده فنی مهندسی تشکیل شد. طراحی ربات‌ها در مدت یک سال انجام شد که به‌مرورزمان دارای قابلیت‌های بیشتر و پیشرفته‌تر شدند.

اعضای کنونی گروه چند نفر هستند؟

در حال حاضر اعضای گروه شامل هفت نفر است و تقریباً ده نفر، اعضای جدید امسال به ما ملحق می‌شوند. اعضای فعلی گروه بنده(ملاجعفری) و آقایان ابوطالبی، فرشی، جوانشیری، زاهدی، خانم شریفی از رشته برق و خانم آخوندیان از رشته علوم کامپیوتر هستند.

نحوه جذب و عضوگیری اعضای گروه به چه صورت است؟

بعد از اتمام مسابقات، نمایشگاهی از دستاوردهای علمی پژوهشی گروه در دانشکده فنی مهندسی و مجتمع ایثار برگزار می‌کنیم و علاقه‌مندان می‌توانند از طریق این نمایشگاه و ارتباط‌های مجازی به عضویت گروه رباتیک دربیایند. بعد از عضوگیری اولیه، افراد بر اساس نیازسنجی گروه از فیلترهایی عبور کرده و پس از تشکیل جلسات معارفه و توجیهی، شاخه فعالیت علمی خود را انتخاب می‌کنند و بر اساس آن شروع به فعالیت می‌کنند.

گروه رباتیک دارای سه بخش اصلی است: بخش اول، الکترونیک، طراحی مدار و برد؛ بخش دوم، برنامه‌نویسی، الگوریتم و هوش مصنوعی و بخش سوم، مکانیک و طراحی بدنه ربات.

 اعضا در ابتدای ورودشان به گروه لزومی ندارد که مهارت علمی خاصی داشته باشند بلکه فعالیت گروه به‌صورت خودآموز پیش می‌رود و اعضا با توجه به نیاز گروه، به دنبال حل مسئله و یادگیری می‌رود و در صورت برخورد با مشکل، از تجربه اعضای پیشین گروه و یا اساتید دانشگاه استفاده می‌کنند.

ربات‌هایی که در گروه رباتیک استفاده می‌شود، دارای چه ویژگی‌هایی هستند؟

لیگی که گروه رباتیک در آن فعالیت می‌کند، لیگ ربات‌های فوتبالیست سایز کوچک است که جزء پیشرفته‌ترین لیگ دانشجویی در مسابقات بین‌المللی است. به دلیل پرهزینه بودن و بالا بودن سطح علمی، گروه‌های بسیار کمی در این لیگ حضور دارند. در حال حاضر در ایران به غیر از دانشگاه شاهد، تنها دانشگاه‌های آزاد قزوین، تهران، خواجه نصیر و امیرکبیر در این زمینه فعالیت دارند. رقابت‌های گروه ما در سطح داخلی با این چهار گروه و در سطح خارجی با گروه‌های دانشجویی سایر کشورها است.

آقای دکتر ثقفی و خانم دکتر کیاسالاری نگاه ویژه‌ای به گروه رباتیک دانشگاه دارند و با حمایت‌های بی‌دریغشان امسال توانستیم باوجود اعضای جدید گروه، برد چهار لایه را طراحی کنیم که بسیار پیشرفته‌تر است و محدودیت‌ها و مشکلات  برد دولایه را ندارد. فنّاوری برد چهار لایه در ایران بسیار کمیاب است و هرکسی قادر به تولید آن نیست. این بورد به ما کمک کرد که بعد از انجام مسابقات، ربات‌ها مشکلات سخت‌افزاری و فیزیکی‌شان به حداقل برسید.

گروه رباتیک تاکنون در چه مسابقاتی شرکت کرده است؟

یکی از مسابقات مهم رباتیک، مسابقات ایران اپن است که هر ساله بعد از عید نوروز برگزار می‌شود و دیگری مسابقات جهانی روبوکاپ است که هرساله در یک کشور برگزار می‌شود. گروه ما تاکنون دو دوره نائب قهرمان مسابقات ایران اپن شده است و سه دوره به‌عنوان گروه پذیرفته در مسابقات جهانی شرکت داشته است. دانشگاه شاهد جزء اولین گروه‌های حاضر در این مسابقات بوده است.

در اولین دوره‌های مسابقات، ربات‌ها بسیار ساده‌تر، زمین مسابقه کوچک‌تر و قوانین کمتر بودند و درمجموع سطح مسابقات بسیار پایین‌تر از حال حاضر بود اما اکنون باوجود رقابت‌های بسیار نزدیک بین تیم‌های شرکت‌کننده، پیچیدگی و سطح مسابقات بالا رفته است.

در مسابقات امسال گروه‌هایی بودند که نظیر ما، نسل عوض کرده بودند و اعضای باسابقه فارغ‌التحصیل شده و یا درجایی دیگر مشغول فعالیت بودند. این گروه‌ها تقریباً رو به انحلال بودند اما تیم ما باوجود اعضای جدید و بدون تجربه، با سخت‌کوشی و وقت گذاشتن اعضا، در مسابقات، قوی ظاهر شد.

آینده درسی و شغلی اعضای گروه را در کجا می‌بینید؟

اعضای گروه رباتیک دانشگاه که سال‌های قبل در گروه فعالیت داشتند و فارغ‌التحصیل شدند؛ اکنون در دانشگاه‌های مختلف جهان در حال ادامه تحصیل و یا در ایران با تأسیس شرکت مشغول کار می‌باشند یعنی به‌واسطه رزومه‌ای که در این گروه کسب کردند و فعالیت در بخش‌های مختلف تیم و حضور در مسابقات بین‌المللی توانستند آینده تحصیلی خوبی را برای خود رقم بزنند و از این جهت فارغ‌التحصیلان گروه با سایر فارغ‌التحصیلان دانشگاه ازنظر آینده شغلی و تحصیلی تفاوت چشمگیری دارند.

اعضای گروه در کنار درس خواندن در رشته خودشان، یک فعالیت جدی پژوهشی در گروه دارند که آن‌ها را فراتر از فعالیت‌های درسی دانشگاه آماده می‌کند.

انگیزه و اشتیاقی که باعث شده است اعضای تیم باوجود این محدودیت‌ها، عدم‌حمایت و تشویق از سوی دانشگاه با تمام توان به کار خود ادامه دهد؛ همان بازخوردی است که از این فعالیت در شغل و زندگی خود می بینند. اعضای تیم نسبت به سایر دانشجویان توانمندی‌های بسیار زیادی دارند و به‌واسطه حضور در تیم، با نرم‌افزارهای تخصصی رشته خود آشنایی کامل پیدا می‌کنند؛ ازاین‌رو پیشنهادهای شغلی با شرایط عالی از شرکت‌های مختلف دریافت می‌کنند همچنین اساتید دانشگاه به اعضای گروه نگاه ویژه‌ای دارند و پروژه‌های کاری خود را به آن‌ها می‌سپارند.

در حال حاضر رشته، دانشگاه، معدل و دوره‌های گذرانده شده تنها چندخطی از رزومه افراد را شامل می‌شود و مابقی، آموخته‌ها و مهارت‌های کسب شده مثل طراحی مدارها، راه‌اندازی ماژول‌ها، اسمبل کردن و کارهای فنی توسط اعضا در گروه است. فعالیت‌هایی که حتی دانشجویان کارشناسی ارشد با آن‌ها مواجه نیستند؛ اعضای گروه یاد می‌گیرند که یک پروژه را از ابتدا تا انتها پیش ببرند و با تحقیق و پژوهش روش حل مسئله را می‌آموزند.

از طرفی ارتباط اعضای پیشین با گروه قطع نشده است و این انتقال تجربه به بهترین نحو صورت می‌گیرد و فارغ‌التحصیلان با وجود مشغله‌های کاری، بازهم در گروه حضور پیدا می‌کنند و دانسته‌های خود را با اعضای جدید به اشتراک می‌گذارند.

ارتباط و تعامل گروه رباتیک امید با گروه‌های سایر دانشگاه‌ها چگونه است؟

تعداد تیم های حاضر در لیگ محدود می باشد بدین دلیل کاملاً با یکدیگر آشنا و در ارتباط هستیم.

تابستان سال گذشته برای بخش الگوریتم به درخواست دانشگاه علم و صنعت به دلیل عدم داشتن تیم رباتیک در مرکز تحقیقات دانشگاه مستقر شدیم و با دانشجویان رشته نرم‌افزار همکاری نمودیم ولی در طول ترم به دلیل بعد مسافت این همکاری پایان یافت. اکنون نیز پیشنهاد‌هایی از سایر دانشگاه‌ها نظیر دانشگاه شهید بهشتی و صنعتی شریف مبنی بر همکاری و عضویت در تیم دریافت کرده‌ایم.

تیم رباتیک امید از طریق ارتباط‌های مجازی، صفحات و کانال‌های شبکه‌های اجتماعی با دانشجویان و اساتید در ارتباط است و دانشجویان سایر دانشگاه‌ها با تیم آشنایی کامل دارند ولی با این وجود، تیم در بین دانشجویان دانشگاه شاهد خیلی شناخته‌شده نیست و دانشجویان از روند کار ربات‌ها آگاهی ندارند و اکثراً باوجود داشتن علاقه، اعتمادبه‌نفس حضور در تیم را ندارند.

برنامه آینده تیم رباتیک امید چیست؟

گروه رباتیک در حال حاضر خود را برای جشنواره حرکت آماده می‌کند. جشنواره حرکت مخصوص انجمن علمی است و هرسال گزارشی از فعالیت‌های تیم در یک بازه زمانی را اتخاذ می‌کند.

یکی دیگر از برنامه‌های آتی گروه، جذب اعضای جدید و آموزش به آن‌هاست تا با فارغ‌التحصیلی اعضای کنونی، تیم هم چنان روند پیشرفت خود را طی کند و برای مسابقات ایران اپن سال آینده آمادگی لازم را کسب نماید. همچنین در نظر داریم در سطح دانشگاه  مسابقه رباتیک برای ربات‌های مسیریاب برگزار کنیم که هم منجر به شناسایی دانشجویان علاقه‌مند و توانمند می‌شود و هم یک رقابت جذاب علمی برای تمام دانشجویان محسوب می‌شود. به‌علاوه اینکه  قصد تشکیل کلاس‌های آموزش رباتیک برای دانشجویان را نیز داریم.

مشکلات و موانع موجود در تیم رباتیک امید چیست؟

ما اگر نگاه واقع بینانه داشته باشیم، تا حدی سطح علمی و وقت گذاشتن اعضای تیم پاسخ گوی نیازهای ماست  و از جایی به بعد با محدودیت‌هایی مواجه هستیم. مثلاً همه تیم‌های رباتیک از موتورهای 50وات استفاده می‌کنند در حالی که تیم ما هنوز از موتورهای 30وات شرکت مکسون سوئیس استفاده می‌کند و حتی برای خرید موتورهای 30واتی که آسیب‌دیده بودند، بودجه نداشتیم و بااین‌حال شروع به یادگیری تعمیر موتورها کردیم. بورد موتورهای آسیب‌دیده را دوباره طراحی و با هزینه جزئی آن‌ها را تعمیر کردیم و با همین موتورها گروه را برای مسابقات آماده کردیم.

ربات‌های ما شامل سه بخش الکترونیک، مکانیک و الگوریتم است. برای بخش الگوریتم، به دانشجویان رشته علوم کامپیوتر و مهندسی کامپیوتر نرم‌افزار و برای بخش مکانیک به دانشجویان رشته مکانیک احتیاج داریم که متأسفانه رشته نرم‌افزار و مکانیک در دانشگاه وجود ندارد و در صورت خرابی قطعات ربات، توانایی تعمیر و راه‌اندازی مجدد آن را نداریم ولی با این وجود اعضای تیم با دانشجویان مکانیک دانشگاه‌های دیگر تعامل پیدا کردند و با کمک آن‌ها به طراحی و تعمیر ربات پرداختند. اگر دانشگاه، رشته مکانیک داشته باشد، به‌واسطه آن، دانشگاه باید یک سری تجهیزات و وسایل مثل دستگاه CNC داشته باشد که وجود این دستگاه‌ها می‌تواند بخش عمده‌ای از هزینه‌های تیم را کاهش دهد و حضور دانشجویان رشته مکانیک در تیم باعث می‌شود که تیم از سه رأس اصلی شاکله تیم برخوردار باشد.

ارتباط و همکاری تیم رباتیک سایر دانشگاه‌ها با یکدیگر مسئله متداولی است اما متأسفانه تیم دانشگاه ما به دلیل بعد مسافت نه تنها با سایر دانشگاه‌ها ارتباط ندارد بلکه اعضای تیم برای فعالیت مؤثر و کارآمد، شب‌ها در دانشگاه استراحت می‌کنند باوجوداینکه هیچ امکانات رفاهی نظیر غذا، سرویس رفت‌وآمد و ... وجود ندارد. اگر محلی ثابت در سطح شهر برای تیم ما در نظر گرفته شود شرایط تعامل با دانشگاه‌های دیگر فراهم می‌شود.

تا سال گذشته انجمن علمی رباتیک و دیگر انجمن‌های علمی دانشگاه زیر نظر فوق‌برنامه و تربیت‌بدنی بود. به دلیل بالا بودن هزینه تیم و ربات‌ها و محدود بودن بودجه، تیم سه سال با هزینه شخصی اعضا تأمین شد تا بدین واسطه تیم در مسابقات لیگ و جهانی حضور پیدا کند و کسب مقام کند.

و علت اینکه تیم نمی‌تواند رقابت آن‌چنانی با دیگر تیم ها داشته باشد همین محدودیت مالی است.. زیرا اعضا هم از لحاظ علمی و وقت گذاری و انرژی کم کاری نمی کنند..ما در تعطیلات نوروزی یا در تعطیلات بین ترم که هیچ واحدی فعالیت نمی کرد شبانه روزی مشغول کار بودیم و گاها پیش می آمد که روز هایی بعد از اتمام کلاس ها تا پاسی از شب کار کنیم و شب را در دانشگاه سپری کنیم و از این لحاظ بسیار در مضیغه بودیم..

از سال قبل انجمن های علمی دانشگاه زیر نظر معاونت پژوهشی قرار گرفتند و از این لحاظ خیلی برای تیم بهتر شد. معاونت پژوهشی اسمی و رسمی به تیم بیشتر مرتبط بوده و طبق بودجه شان به تیم بیشتر کمک کردند که هر چند کافی نبوده ولی خیلی بهتر از سال های قبل بود همچنین همکاری بهتری با تیم داشتند مثلا مجوز ماندن در دانشگاه و ... که این اتفاق خوبی برای دوره ما بود.

چه اهداف بلند مدتی برای تیم رباتیک دارید؟

هدف اصلی تیم، آماده سازی دانشجویان کارشناسی از لحاظ علمی، مهارتی و ... برای ورود به بازار کار می باشد و در کنار کار مسابقات که با همت، تلاش و افزایش تعداد اعضای گروه پیش می رود؛ تیم یک فعالیت اقتصادی و درآمدزا داشته باشد به گونه ای که هزینه ربات ها و مسابقات از این فعالیت ها تامین گردد. با امکاناتی که تیم از آن برخوردار است؛ میتواند پروژه های مختلفی را در سطح دانشگاه و یا خارج از آن عهده دار شود. همچنین برخی از پروژه های کارشناسی و کارشناسی ارشد میتواند از مشکلات جاری ربات ها تعریف شود و کارآموزی دانشجویان تحت قالب تیم انجام شود.

اگر اعضای جدیدالورود و علاقه مند در تیم در بخش الکترونیک و برنامه نویسی که مکمل هم می باشند، همت گمارند و با تلاش متمادی کار را پیش ببرند، موفقیت دست یافتنی ست و حضور در مسابقات جهانی وکسب مقام مسجل می شود.